Rak szyjki macicy w większości przypadków jest konsekwencją zakażenia wirusem HPV. W Polsce rocznie diagnozuje się go u ponad 2200 kobiet, a około 1400 z nich umiera. Jeśli wybrałaś tradycyjną cytologię, bez testu HPV (mamy nadzieję, że nie), badanie powinnaś powtórzyć za trzy lata. A jeśli decydujesz się na cytologię płynną z testem w kierunku HPV (mamy nadzieję, że tak), to po pięciu latach.

Jak często robić cytologię?

Obecnie Polskie Towarzystwo Ginekologiczne rekomenduje opis badania według klasyfikacji Bethesda z 2001 roku. Dzięki temu opis jest bardziej szczegółowy i zawiera dodatkowe informacje, ważne przede wszystkim dla lekarza. Badanie cytologiczne jest elementem rutynowego badania ginekologicznego. Lekarz poprosi Cię o rozebranie się od pasa w dół i położenie się na fotelu ginekologicznym z nogami umieszczonymi na oparciach. Następnie wprowadzi niewielki wziernik do pochwy i dalej – do tarczy szyjki macicy. Przez jego światło wprowadzi trójzębną szczoteczkę na dość długiej rączce.

Cytologia u dziewic – czy jest bezpieczna?

Przede wszystkim nie należy tego czynić samodzielnie, jeśli nie posiada się specjalistycznej wiedzy medycznej. Nie powinno się też do tego celu używać forów internetowych ani innych niesprawdzonych źródeł informacji. Tak jak zostało wspomniane wyżej, test ten jest jednym z badań obowiązkowych, które musi wykonać w Polsce każda kobieta ciężarna.

• Warto jednak zaznaczyć, że badanie cytologiczne jest ważne także dla kobiet, które przeszły już okres menopauzy.
• Szczególnym przypadkiem jest cytologia u dziewicy.
• To właśnie ten wirus w większości przypadków stoi za rakiem szyjki macicy.
• Coraz częściej bowiem badanie wykonuje się metodą LCB.
• Grupę 3 dzieli się dodatkowo na podtyp A, który oznacza nasilony stan zapalny oraz podtyp B, który oznacza obecność komórek atypowych o budowie dysplastycznej (CIN – czyli stan przednowotworowy).

Niezbędne dane do oceny skriningu cytologii szyjki macicy

Cytologia powinna być robiona raz w roku, a jeśli wykonuje się cytologię na podłożu płynnym – co 2 lata. Jeżeli 3 kolejne wyniki są prawidłowe, kobiety 30-letnie lub starsze mogą być badane co 2–3 lata. Rozmazy cytologiczne pobrane u kobiet w ciąży zawierają głównie komórki warstw pośrednich, bogate w glikogen salmed.rybnik.pl (łódeczkowate), co jest wynikiem działania progesteronu.

Jak przygotować się do badania cytologicznego?

Plamienie po cytologii nie jest powodem niepokoju, chyba że objawy nasilają się lub krwawienie jest intensywne – wówczas należy skonsultować się z lekarzem. Wyniki cytologii zawsze muszą być skonsultowane z lekarzem i przez niego analizowane. Badanie cytologiczne dostarcza informacji o wielu wskaźnikach, dlatego potrzebna jest specjalistyczna wiedza do ich odpowiedniej interpretacji.

Jak wygląda badanie cytologiczne? Przebieg

Prawidłowy wynik cytologii oznaczany jest jako NILM (no intraepithelial lesion or malignancy), co wskazuje na brak zmian nowotworowych. Nieprawidłowe wyniki mogą wskazywać na obecność atypowych komórek lub zmian dysplastycznych, co wymaga dalszej diagnostyki. Wymaz z szyjki macicy, nazywany również testem Papanicolaou, polega na pobraniu komórek z tarczy i kanału szyjki macicy. To podstawowe badanie profilaktyczne pozwala na wczesne wykrycie zmian przednowotworowych oraz rakowych. Różne techniki cytologii mogą obejmować tradycyjne rozmazy oraz bardziej zaawansowane metody, takie jak cytologia płynna, która charakteryzuje się wyższą specyficznością i czułością wykrywania zmian komórkowych. Pacjentki w Polsce mogą skorzystać z cytologii za darmo w ramach programu profilaktyki raka szyjki macicy.

Cytologia, LBC i test HPV DNA – poznaj różnice. Wybierz najlepszą metodę

Aby uzyskać odpowiedź na to pytanie, najlepiej skonsultuj się z lekarzem, który przeprowadzał u Ciebie operację lub ginekologiem, który zna dokładnie historię Twojej choroby. Przed badaniem cytologicznym lekarz ginekolog przeprowadzi z tobą wywiad, w trakcie którego zapyta o datę ostatniej miesiączki, regularność twojego cyklu oraz długość krwawienia. Istotne będzie również udzielenie informacji na temat przebytych i aktualnych chorób, ciąż i porodów oraz przyjmowanych leków.

Ponieważ po dotarciu do laboratorium materiał ten jest filtrowany, zwiększa się jego „czystość” – przed nałożeniem na szkiełko mikroskopowe wyeliminowane zostają czynniki zakłócające obraz, takie jak śluz czy krew. Między innymi dlatego metoda ta jest uważana za dużo dokładniejszą i skuteczniejszą, jeśli chodzi o wykrywanie ewentualnych zmian przedrakowych i rakowych. Tak jak w przypadku wszystkich schorzeń nowotworowych, dla skuteczności leczenia ogromną rolę odgrywa czas wykrycia zmian nowotworowych – im wcześniej, tym lepsze rokowania.

Cytologia – co po badaniu?

Badanie cytologiczne jest badaniem polegającym na wykonaniu oceny mikroskopowej komórek nabłonka pobranych z tarczy i kanału szyjki macicy za pomocą specjalnej, przystosowanej do tego badania szczoteczki. Warto przy tym pamiętać, że test można wykonać bezpłatnie. Narodowy Fundusz Zdrowia refunduje badanie w ramach różnego typu programów profilaktyki raka szyjki macicy. Co ważne, do wykonania cytologii na NFZ nie jest potrzebne skierowanie.

Darmowa cytologia z testem HPV na NFZ. Zapisz się sama przez internet

Wczesne zdiagnozowanie raka szyjki macicy znacznie zwiększa szansę na całkowite wyleczenie. Ocena wyniku badania przeprowadzana jest obecnie w oparciu o system Bethesda. Prawidłowe wyniki oznaczają, że w organizmie nie zidentyfikowano żadnych nieprawidłowych komórek. Cytologia polega na pobraniu wymazu z szyjki macicy za pomocą specjalnej szczoteczki. Pobrany materiał jest następnie poddawany ocenie mikroskopowej – zwykle przeprowadza ją cytolog lub histopatolog. Sposób transportowania i przygotowania materiału do analizy to nie jedyne różnice pomiędzy obiema metodami.

• Średnia czułość cytologii (zdolność do prawidłowego wykrywania danej choroby) wynosi 60–70%, a swoistość (zdolność do identyfikacji osób zdrowych) 94%.
• W większości przypadków są to kobiety z dużych miast, z wyższym wykształceniem, z województw zachodniopomorskiego oraz warmińsko-mazurskiego.
• Do zakażenia może dojść w czasie stosunku płciowego, jak również podczas bezpośredniego kontaktu ze skórą osoby zakażonej.
• Serwis PoradnikZdrowie.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej.
• Konieczne jest ustalenie przez ginekologa z jakim nasileniem dysplazji mamy do czynienia (małe, duże, średnie).
• Grupa IV – charakteryzuje się obecnością w rozmazie komórek mających cechy raka płaskonabłonkowego przedinwazyjnego.
• Badanie jest szybkie, bezbolesne i stanowi kluczowy element profilaktyki ginekologicznej.

Zrobiłaś badanie i co dalej?

Najczęściej są to panie wykształcone z dużych miast, z województw zachodniopomorskiego i warmińsko-mazurskiego. Wielka szkoda, że nie więcej, ponieważ jakość wykonania badania w ramach programu jest wysoka, a w przypadku nieprawidłowego wyniku cytologii kobieta zostaje skierowana na dalszą diagnostykę i leczenie. Przeważająca większość rozmazów cytologicznych pobranych w ramach skriningu raka szyjki macicy jest prawidłowa i nie wykazuje nieprawidłowości w wyglądzie komórek nabłonka wielowarstwowego płaskiego lubgruczołowego. Formułując rozpoznanie, obraz cytologiczny należy korelować z wiekiem kobiety i fazą cyklu miesiączkowego. Warto dodać, że w przypadku dodatniego wyniku testu HPV HR – automatycznie wykonywana jest cytologia na podłożu płynnym (LBC) z tego samego materiału, bez ponownego pobrania wymazu. Materiał do badania pobiera się wymazem z szyjki macicy.

Skróty stosowane w opisie wyniku w TBS:

Jeżeli organizm ma informację, jak poradzić sobie z tym wirusem, to również nie doprowadzi do tego typu zmian w nabłonku. Istnieje możliwość wprowadzania drobnych zabiegów usuwających zmianę na szyjce po kolposkopii, czy też po pobraniu wycinka, zmiana może być usuwana laserowo, wymrażaniem czy elektrokonizacją. Najczęściej decydujemy się na tego typu postępowanie, kiedy zmiany są duże, mają charakter przewlekły bądź też pacjentka nie planuje w najbliższym czasie zajścia w ciążę – wtedy możemy zoperować szyjkę. Jednak płatna profilaktyka to nie jedyne rozwiązanie dostępne dla pacjentek.

Czujność onkologiczna to furtka do życia

W ramach NFZ można wykonać bezpłatnie cytologię płynną, a z programu mogą skorzystać kobiety w wieku 25–64 lat, które w ciągu ostatnich 3 lat nie miały wykonywanego przesiewowego badania cytologicznego. W przypadku dodatniego wyniku testu HPV HR – automatycznie wykonywana jest cytologia na podłożu płynnym (LBC) z tego samego materiału, bez ponownego pobrania wymazu. Rak szyjki macicy jest jednym z częściej występujących sal med rybnik nowotworów u kobiet. Według statystyk codziennie kilka Polek umiera na ten typ nowotworu. Regularne wykonywanie cytologii ginekologicznej pozwala na wykrycie bardzo wczesnych zmian nowotworowych w obrębie szyjki macicy, co sprawia, że szansa ich całkowitego wyleczenia jest bardzo duża.

Ile się czeka na wyniki cytologii?

Cytologii konwencjonalnej, czyli na pobraniu wymazu z szyjki macicy. W tym badaniu pobrany materiał poddaje się ocenie na szkiełku podstawowym po uprzednim utrwaleniu i barwieniu. Cytologia jest badaniem wstępnym, wykonywanym rutynowo podczas wizyty u ginekologa.

Cytologia – kiedy zrobić, jak się przygotować?

Wyniki cytologii są najważniejszym elementem w ocenie zdrowia szyjki macicy. Są obecnie opisywane w systemie Bethesda, który dostarcza szczegółowych informacji na temat jakości pobranego materiału oraz charakterystyki komórek. System ten zastąpił wcześniejszą, mniej informacyjną 5-stopniową skalę Papanicolau, co pozwala lekarzom na lepsze zrozumienie wyników i podjęcie odpowiednich działań.

Gdy zarodek rośnie poza macicą, może to spowodować uszkodzenie narządów wewnętrznych, co z kolei prowadzi do wewnętrznego krwawienia. Daje wynik pozytywny, bo stężenie wolnej podjednostki beta gonadotropiny kosmówkowej (beta-HCG) – czyli hormonu, na który reaguje test – w ciąży pozamacicznej także wzrasta, choć znacznie słabiej. Jeśli masz podejrzenia, że coś może być nie tak, przede wszystkim nie zwlekaj z wizytą u lekarza. Szybka reakcja jest kluczowa, ponieważ w przypadku pęknięcia jajowodu może dojść do groźnego dla życia krwawienia wewnętrznego.

Ciąża pozamaciczna – czynniki ryzyka

• Lek podaje się najczęściej w formie zastrzyku domięśniowego bądź bezpośrednio do pęcherzyka ciążowego.
• Prawidłową ciążę charakteryzuje przyrost HCG o 100% w ciągu 48h.
• Jest to hormon produkowany przez rozwijającą się komórkę jajową.
• Taka ciąża nie ma szans na prawidłowy rozwój i jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia kobiety.
• Po zakończeniu leczenia ciąży pozamacicznej należy ściśle zastosować się do zaleceń lekarza.
• W początkowych etapach ciąży ektopowej występują objawy typowe dla ciąży, takie jak brak miesiączkowania, powiększone i obrzmiałe piersi oraz niekorzystne samopoczucie.

Warunkiem zastosowania leku jest brak czynności serca płodu widocznego poza jamą macicy oraz niestwierdzenie współistniejącej ciąży wewnątrzmacicznej (czasem salmed rybnik się tak zdarza). Zaawansowana diagnostyka i skuteczne leczenie niepłodności w ramach jednego ośrodka. In vitro bez ryzyka finansowego – stała cena i ciąża lub zwrot kosztów. Laparoskopia pozwala na krótszy pobyt w szpitalu i znacznie skraca okres rekonwalescencji. Możliwe jest uratowanie jajowodu, o ile nie ma nieodwracalnych uszkodzeń. Zachowanie jajowodu pozostawia nadzieję na ciążę w przyszłości.

Ciąża pozamaciczna – przyczyny, objawy i leczenie

Zdiagnozowanie ciąży ektopowej na wczesnym etapie jest bardzo trudne, a poza tym wiele kobiet zwleka z wizytą zbyt długo, idąc do ginekologa dopiero wtedy, gdy obserwują u siebie niepokojące objawy. Ciąża ektopowa) to ciąża, która stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia matki. Przypadków ciąży pozamacicznej zarodek umiejscawia się w jajowodzie, natomiast w pozostałych 2 proc. Ciąża pozamaciczna, inaczej nazywana ektopową, zdarza się rzadko, ale może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia kobiety, czasem nawet zagraża jej życiu.

Ciąża pozamaciczna a test ciążowy

W ciąży ektopowej, podobnie jak w prawidłowej, rozwijające się tkanki trofoblastu (z których powstaje łożysko) wydzielają hormon beta-hCG, który wykrywają testy ciążowe. Dlatego kobieta z ciążą pozamaciczną zwykle otrzyma pozytywny wynik testu ciążowego z moczu, szczególnie jeśli wykonuje test po terminie spodziewanej miesiączki. Ciąża pozamaciczna nie może rozwijać się prawidłowo – nie ma więc szansy na jej utrzymanie, donoszenie – oraz stwarza zagrożenie dla życia kobiety. Zdarza się, że samoistnie zanika, lecz niestety w dużej części przypadków kończy się poronieniem, które może być niebezpieczne dla zdrowia oraz stanowić bezpośrednie zagrożenie życia.

Diagnostyka ciąży ektopowej – na co zwrócić uwagę?

Niedrożność jajowodów mogą powodować wcześniej przebyte infekcje jajowodów lub zabiegi przeprowadzane na jajowodach. Zarodek może także zacząć się rozwijać na lub w jajniku, a także poza jamą macicy, w jej szyjce. Jeśli ciąża pozamaciczna nie zostanie rozpoznana na wczesnym etapie, może zajść konieczność pilnej interwencji medycznej.

Poważne konsekwencje niewykrytej ciąży pozamacicznej

W około 5,5-6 tygodniu ciąży (czyli po ok. dwóch tygodniach po terminie spodziewanej miesiączki) lekarz ginekolog podczas badania USG powinien być już w stanie zobaczyć w macicy pęcherz ciążowy. Jeśli pomimo pozytywnego testu ciążowego lekarz nie jest w stanie wykryć pęcherza ciążowego,  może to świadczyć o ciąży pozamacicznej. Z reguły lekarz gdy nie widzi pęcherza ciążowego, odczekuje kilka dni i powtarza badanie. Istotną rolę odgrywają też choroby i uszkodzenia jajowodów.

Ciąża pozamaciczna – leczenie

Zrosty okołojajowodowe lub blizny po operacjach w obrębie miednicy – np. Po pękniętym wyrostku robaczkowym czy operacjach ginekologicznych – również utrudniają wędrówkę zarodka do macicy. Wszelkie zabiegi na jajowodach (np. ich chirurgiczne udrażnianie lub wcześniejsze usunięcie ciąży ektopowej metodą chirurgiczną) zwiększają ryzyko, że kolejny zarodek może utknąć po drodze. Główne powikłania ciąży pozamacicznej to krwotoki wewnętrzne, które są groźne dla zdrowia i stanowią zagrożenie życia kobiety.

W bardzo wczesnej fazie ciąży lub gdy ciąża ektopowa obumarła już zanim osiągnęła wielkość dającą wyższe stężenia hormonów. Jeśli jednak miesiączka się spóźnia, a kobieta ma objawy sugerujące ciążę pozamaciczną przy negatywnym teście z moczu, lekarz zleci badanie krwi na beta-hCG, które jest dużo czulsze. Ogólnie jednak ujemny test ciążowy praktycznie wyklucza czynną ciążę pozamaciczną w momencie badania – oznacza, że organizm nie produkuje istotnych ilości hormonu ciążowego. Odpowiadając bezpośrednio na pytanie – nie ma możliwości utrzymania ciąży pozamacicznej.